Αποκατάσταση στήθους με αυτόλογους ιστούς (κρημνοί DIEP / LD)

Το δέρμα και το λίπος από την κατώτερη κοιλιακή χώρα (περιοχή ανάμεσα στον ομφαλό και το εφήβαιο) είναι συχνά η καλύτερη επιλογή για την αποκατάσταση του μαστού καθώς μας δίνει τη δυνατότητα να αναπληρώσουμε ένα μεγάλο κομμάτι δέρματος και όγκου ώστε να πετύχουμε ένα πολύ φυσικό οπτικό και απτικό (αίσθηση αφής) αποτέλεσμα. Η αφαίρεση της περίσσειας του δέρματος από την κοιλιακή χώρα μας δίνει επιπλέον το “bonus” της κοιλιοπλαστικής.

Η μικροχειρουργική αποκατάσταση (microsurgical reconstruction) περιλαμβάνει την ελεύθερη μεταμόσχευση ιστών (free flap surgery), το οποίο σημαίνει ότι ένα κομμάτι ιστού (δέρμα, μυς, λίπος μεμονωμένα ή σε συνδυασμό) αποσπάται από ένα σημείο του σώματος μαζί με τα αγγεία που το τρέφουν, και επανακολλάται στη δέκτρια περιοχή με μικροχειρουργική τεχνική. Τα αγγεία δηλαδή αυτού του τμήματος ιστού ενώνονται με αγγεία της περιοχής χρησιμοποιώντας το μικροσκόπιο ώστε να αποκατασταθεί η αιματική ροή του ιστού.

Στην αποκατάσταση του μαστού με τον κρημνό από την κοιλιακή χώρα (DIEP), το δέρμα και το λίπος αποκολλώνται μαζί με τα αγγεία τους και ακολούθως ενώνονται σε αγγεία είτε ανάμεσα στις πλευρές, είτε στη μασχάλη. Ο ιστός στη συνέχεια διευθετείται με τέτοιο τρόπο εντός της θήκης του μαστού που αφαιρέθηκε ώστε να προσομοιάζει το σχήμα και μέγεθος του. Ο κρημνός αυτός διαταράσσει ελάχιστα τους κοιλιακούς μύες ώστε να έχουμε τη ταχύτερη δυνατή αποκατάσταση.

Η αποκατάσταση μαστού με κρημνό DIEP αν και μπορεί να δώσει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, δεν παύει να είναι μία μεγάλη επέμβαση:
Θα χρειαστεί να περάσετε περίπου μία εβδομάδα στο νοσοκομείο ενώ η περίοδος αποθεραπείας διαρκεί 4-6 εβδομάδες
Θα υπάρχουν αρκετές ουλές στο μαστό και μία μεγάλη ουλή στην κατώτερη κοιλιακή χώρα (σαν κοιλιοπλαστική), και μία γύρω από τον ομφαλό.
Μπορεί να αντιμετωπίσετε κάποια δυσκολία στην έγερση από το κρεβάτι για λίγες ημέρες, ωστόσο μακροχρόνια δεν θα έχετε κάποιο πρόβλημα στις φυσικές σας δραστηριότητες.

Μία άλλη επέμβαση αποκατάστασης του μαστού περιλαμβάνει τη χρήση ενός μυός από τη πλάτη (ο οποίος ονομάζεται πλατύς ραχιαίος μυς), μαζί με το υπερκείμενο δέρμα. Ο μυς αυτός έχει πολύ καλή αιμάτωση από αγγεία που προέρχονται από τη μασχάλη γεγονός που τον καθιστά εξαιρετικά χρήσιμο σε περιπτώσεις που θα ακολουθήσει ακτινοβολία μετά την επέμβαση της μαστεκτομής.

Στην αποκατάσταση με τον κρημνό αυτό, ο πλατύς ραχιαίος μυς περιστρέφεται γύρω από το μίσχο του (τα αγγεία που τον τροφοδοτούν δηλαδή) και μεταφέρεται από τη πλάτη, στη περιοχή που βρίσκοταν το στήθος. Ωστόσο, επειδή ο όγκος που μεταφέρει αυτός ο κρημνός δεν είναι αρκετός ενδείκνυται για ασθενείς με μικρά στήθη, διαφορετικά συνδυάζεται με ένα ένθεμα σιλικόνης το οποίο τοποθετείται κάτω από τον μυ στη νέα του θέση.

Σε κάποιες περιπτώσεις, είναι δυνατόν να μετακινήσουμε αρκετό λίπος από τη περιοχή της πλάτης μαζί με τον κρημνό (extended LD flap), το οποίο είναι αρκετό να αναπληρώσει τον όγκο του μαστού χωρίς τη χρήση ενθέματος σιλικόνης. Αυτή είναι μεγαλύτερη επέμβαση από την αποκατάσταση μόνο με τη χρήση ενθέματος σιλικόνης, αλλά θα δώσει ένα πιο φυσικό αποτέλεσμα, πιο ανθεκτικό στις αλλαγές που επιφέρει η εφαρμογή μετεγχειρητικής ακτινοβολίας στη περιοχή του μαστού.

Οφείλουμε ωστόσο να επισημάνουμε:

• Η χρήση αυτού του κρημνού περιλαμβάνει μία μεγάλη ουλή στη πλάτη, αλλά συνήθως τη τοποθετούμε επιμελώς στο ύψος του στηθόδεσμου ώστε μην είναι εμφανής.
• Η απώλεια του μυός από τη πλάτη, ενέχει μία μακρύτερη αποθεραπεία συγκριτικά με την αποκατάσταση με χρήση ενθέματος σιλικόνης, αλλά δεν φαίνεται να επηρεάζει την κινητικότητα ή την δύναμη του ώμου στους περισσότερους ασθενείς.
• Η αποκατάσταση με τον κρημνό του πλατέος ραχιαίου μυός ενδείκνυται για ασθενείς που είτε δεν χρειάζονται μεγάλο όγκο (έχουν δηλαδή μικρά στήθη) είτε σε ασθενείς των οποίων η κοιλιά δεν είναι κατάλληλη για ελεύθερη μεταμόσχευση (όπως σε ένα DIEP).
• Έχει εξαιρετική εφαρμογή σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μερική μαστεκτομή (ογκεκτομή) και χρειάζονται μόνο ένα μικρό τμήμα ιστού για αναπλήρωση του όγκου του μαστού.

Οι μαστοί υφίστανται αλλαγές με το χρόνο, την πρόσληψη/ απώλεια βάρους, την εγκυμοσύνη και το θηλασμό.

Τα αποτελέσματα της αποκατάστασης του μαστού αντέχουν στο χρόνο, αλλά οι παράγοντες που αναφέραμε νωρίτερα αναπόφευκτα επηρεάζουν τους ιστούς σε βάθος χρόνου, ιδιαίτερα το στήθος στο οποίο δεν έχουμε επέμβει.  

Αυτό διαφέρει από ασθενή σε ασθενή και είναι δύσκολο να προβλεφθεί.

Συχνά απαιτούνται περισσότερα από ένα χειρουργεία, στο έναν ή και στους δύο μαστούς,  προκειμένου να γίνουν μικρές διορθώσεις και να πετύχουμε την απαραίτητη συμμετρία.

Πριν προχωρήσετε στην επέμβαση συζητήστε όλες τις προσδοκίες σας με τον χειρουργό σας.

Την ημέρα του χειρουργείου μία νοσηλεύτρια θα σας κάνει εισαγωγή στην κλινική, τα στοιχεία σας θα επιβεβαιωθούν και θα αλλάξετε τα ρούχα σας σε χειρουργική ρόμπα.

Ο κ. Σαμαράς θα σας δει πριν το χειρουργείο για να συζητήσετε εκ νέου όλες τις λεπτομέρειες, να υπογράψετε τη φόρμα συγκατάθεσης ασθενούς και να “ζωγραφίσει” πάνω σας τις χειρουργικές τομές.

Μετά το πέρας της επέμβασης ο χειρουργός θα επικοινωνήσει με το κοντινό σας περιβάλλον ή την οικογένεια σας για να τους ενημερώσει για την ολοκλήρωση του χειρουργείου και να τους καθησυχάσει. Αναλόγως την επέμβαση μπορεί να σας επισκεφθεί μετά το χειρουργείο για να σας ενημερώσει για την έκβαση του.

Μετά την αποκατάσταση με χρήση αυτόλογων ιστών, συνήθως απαιτείται νοσηλεία για 4 με 6 ημέρες. Θα χρειαστεί να φορέσετε ένα μαλακό στηθόδεσμο (χωρίς μπανέλα)  για 4 εβδομάδες, για καλύτερη υποστήριξη και ταχύτερη αποθεραπεία. Επιπλέον, όταν χρησιμοποιείται ο κρημνός από τη κοιλιακή χώρα (DIEP), θα χρειαστεί να φορέσετε ένα κορσέ για 4-6 εβδομάδες.

Η διάρκεια του χειρουργείου εξαρτάται από το είδος της επέμβασης. Η αποκατάσταση με χρήση του DIEP διαρκεί 6-8 ώρες ενώ η χρήση του κρημνού από τη πλάτη (LD) συνήθως διαρκεί 3-5 ώρες.

Τα παραπάνω δεν περιλαμβάνουν τον χρόνο εισαγωγής στην αναισθησία, την είσοδο και την έξοδο από τα χειρουργεία.

Μια από τις βασικές αρχές του κ. Σαμαρά είναι να δημιουργεί μια ευχάριστη εμπειρία χωρίς πόνο.

Ένα αναισθητικό μακράς διάρκειας δράσης χορηγείται τοπικά στο τέλος της επέμβασης για να νιώθετε πιο άνετα ενώ ένας μαλακός (αθλητικός) στηθόδεσμος (και ένας κορσές στην κοιλιακή χώρα όταν πρόκειται για DIEP) τοποθετείται για να ελαχιστοποιήσει το οίδημα και να προσφέρει επιπλέον υποστήριξη.

Στην αποθεραπεία θα νιώθετε κάποια δυσφορία στην περιοχή της επέμβασης η οποία γίνεται εύκολα ανεκτή με παυσίπονα από το στόμα.

Συνήθως εφαρμόζουμε δύο παροχετεύσεις στην κοιλιακή χώρα και μία στη περιοχή της πλάτης από όπου περνούμε τους ιστούς. Επιπλέον, θα έχετε μία παροχέτευση στη περιοχή του μαστού και έναν ουροκαθετήρα για 48h, μέχρι να αρχίσετε να κινητοποιήστε με μεγαλύτερη άνεση.

Η περίοδος αποθεραπείας για την αποκατάσταση μαστού είναι περίπου δύο εβδομάδες. Μετά τις πρώτες 2-3 ημέρες θα μπορείτε να κινητοποιήστε πλήρως και θα σας παρακινούμε να το κάνετε, πάντα με προσοχή.

Ο χρυσός κανόνας είναι να μη σηκώνετε βάρος για τον 1ο μήνα μετά την επέμβαση. Ομοίως, συνίσταται η αποφυγή της έντονης σωματικής καταπόνησης για 4 εβδομάδες.

Οι ουλές σας αρχικά θα είναι σκληρές και ροζ για τουλάχιστον 6 εβδομάδες. Αυτό μπορεί να επιμείνει για αρκετούς μήνες πριν αρχίσουν να “σβήνουν”, παρόλο που ποτέ δεν θα εξαφανιστούν τελείως. Οι ουλές θα λάβουν την τελική τους εμφάνιση στους 18 μήνες.

Θα σας δοθούν αναλυτικές οδηγίες από τον χειρουργό σας. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν οδηγίες σίτισης, διακοπής του καπνίσματος, λήψης ή διακοπής λήψης συγκεκριμένων φαρμάκων και σκευασμάτων.

Αν καπνίζετε, σε γενικές γραμμές συστήνεται η διακοπή ιδανικά για 6 εβδομάδες προ της επέμβασης έως και 2 εβδομάδες μετά. Αν εμφανίσετε συμπτώματα κρυολογήματος ή οποιασδήποτε λοίμωξης, το χειρουργείο συνήθως θα αναβάλλεται μετά από συζήτηση με τον χειρουργό και τον αναισθησιολόγο.

Η αποκατάσταση του μαστού είναι μία πολύ συχνή επέμβαση η οποία πραγματοποιείται επιτυχώς στη πλειοψηφία των ασθενών. Ωστόσο, όπως κάθε χειρουργείο ενέχει συγκεκριμένους κινδύνους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται άλγος στη περιοχή της επέμβασης, μόλυνση, αιμορραγία, συλλογή υγρού (seroma - ιδιαίτερα στη χρήση του κρημνού από τη πλάτη), οίδημα της κοιλιακής χώρας, διαφόρου βαθμού ασυμμετρία ανάμεσα στα δύο στήθη, διάσπαση τραύματος, καθυστερημένη επούλωση, αποτυχία της μεταμόσχευσης του ιστού (flap failure).

Η μεταμόσχευση ιστού από την κοιλιακή χώρα εκτελείται επιτυχώς σε περίπου το 97% των ασθενών. Αν για οποιοδήποτε λόγο τα αγγεία που τρέφουν αυτό το κομμάτι ιστού αντιμετωπίσουν κάποιο πρόβλημα, η μεταμόσχευση μπορεί να αποτύχει. Στη περίπτωση αυτή, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποια άλλη τεχνική αποκατάστασης όπως η χρήση του πλατέος ραχιαίου μυός από τη πλάτη μαζί με ένα ένθεμα σιλικόνης.

Άλλες αναφερόμενες επιπλοκές αφορούν τη ποιότητα της ουλής, διάσπαση αυτής ή εμφάνιση υπερτροφικής ουλής/ χηλοειδούς.